Janusz Bogucki opisuje w książce nie tylko rozwój dorobku plastyki, ale również siły i zjawiska życia publicznego, które wpłynęły na rytm tego rozwoju i charakter dorobku.
Dążył do ukazania związku między przemianami życia zbiorowego w kraju i losami powstającej ówcześnie sztuki. Dodatkowo starał się nie tylko przedstawić historyczną ewolucję związku polityki ze sztuką, ale także określił inne (oprócz politycznych) siły, które decydowały o stanie świadomości i rezultatach pracy artystów w Polsce Ludowej.