5 groszy 1949 – moneta pięciogroszowa, wybita w brązie[1] i alupolonie[2] (w niektórych źródłach jako aluminium[3][4]). Odmiana w brązie została wprowadzona do obiegu 30 października 1950 r., zarządzeniem z 14 lutego 1951 r. (M.P. z 1951 r. nr 14, poz. 196), a odmiana w alupolonie 26 września 1956 r., zarządzeniem Ministra Finansów z 12 września 1956 r. (M.P. z 1956 r. nr 80, poz. 963). Obie odmiany zostały wycofane z obiegu 1 stycznia 1960 r. zarządzeniem Ministra Finansów z 17 kwietnia 1958 r. (M.P. z 1958 r. nr 31, poz. 177)[5][6].

Na monecie nie ma umieszczonego znaku mennicy[5].

Awers
W centralnym punkcie umieszczono godło – orła bez korony, poniżej rok 1949, dookoła napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA” (nazwa państwa obowiązująca do 1952 roku)[5].

Rewers
Na tej stronie monety znajduje się cyfra „5", poniżej napis „GROSZY”, a pod nim i z lewej strony gałązka[5].

Nakład
Moneta została wybita z rantem gładkim w brązie (masa 3 gramy) oraz z rantem ząbkowanym (karbowanym) w alupolonie (masa 1 gram) według projektu Andreja Petera. Odmianę w brązie wybito w 1949 r. w liczbie 300 000 000 sztuk w Bazylei. Odmianę w alupolonie wybito w Kremnicy w liczbie 200 000 000 sztuk[5].

Opis
Średnica monety jest identyczna ze średnicą pięciogroszówki wzoru 1923 bitej w okresie II Rzeczypospolitej. W przypadku odmiany w brązie identyczna jest również masa monet[6].

Odmiana w alupolonie już w dniu wprowadzania do obiegu miała niepoprawną nazwą państwa. Od 2 maja 1958 roku do 1 stycznia 1960, w obiegu krążyły obok siebie pięciogroszówki z nazwą państwa Rzeczpospolita Polska (1949) oraz Polska Rzeczpospolita Ludowa (1958,1959).