Pyłek kwiatowy (pszczeli): 
właściwości, skład, zastosowanie

 

 

Pyłek jest zbierany przez pszczoły z kwiatów, mieszany z niewielką ilością śliny lub nektarem, formowany w kuleczki i przenoszony na odnóżach (inna nazwa: obnóża pyłkowe). Zależnie od tego, z jakiej rośliny pochodzi pyłek, jego powierzchnia może być chropowata, haczykowata lub lepka itp. Kolor pyłku również różni się w zależności od kwiatów, z których jest pobierany. Głównie bywa żółty i utrzymany w odcieniach tej barwy, ale może też być biały lub czarny. Używany był jako suplement diety od setek lat. Nazywano go ambrozją bogów i fontanną młodości. Zawiera niemalże wszystkie niezbędne do rozwoju człowieka substancje.

 

Pyłek pszczeli – właściwości

 

Analizując i badając odżywcze oraz terapeutyczne walory pyłku pszczelego, odkryto właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, antyoksydacyjne, przeciwzapalne, chemoprewencyjne i przeciwnowotworowe, przeciwko promieniowaniu, jak również właściwości ochronne dla wątroby. W ziarnach pszczelego pyłku kwiatowego, pochodzącego z różnych gatunków roślin, stwierdzono obecność ponad 250 substancji. Do ich zasadniczych grup zalicza się białka i aminokwasy, lipidy i kwasy tłuszczowe, cukry, związki fenolowe, witaminy oraz biopierwiastki.

Pyłek pszczeli wielokrotnie i dokładnie analizowano pod względem składu, jednak nadal nie da się go zsyntetyzować w warunkach laboratoryjnych. Do dzisiaj nie udało się zidentyfikować wszystkich jego składników. Być może właśnie te związki są odpowiedzialne za spektakularne właściwości pyłku kwiatowego.

 

 

Skład pyłku kwiatowego

 

BIAŁKO

Zawiera on więcej białka niż jakikolwiek produkt odzwierzęcy, w tym wszystkie aminokwasy egzogenne oraz wolne aminokwasy [2  kwiatowy  mięcej aminokwasów niż jajko w tej samej masie (100 g jajka białka niż 100 g pyłku) i 50% więcej białka niż chuda wołowina. W białku pyłku kwiatowego znajdują się następujące frakcje: albuminy (35,4% w odniesieniu do całości białka), globuliny (18,9%), gluteliny (18,6%), prolaminy (21,8%) i inne białka (m.in. enzymy – 5,3%). Pyłek kwiatowy zawiera wszystkie aminokwasy niezbędne do budowy białka ludzkiego Dostarcza również kwasów nukleinowych DNA i RNA, które m.in. poprawiają odporność u pacjentów hospitalizowanych [4].

 

TŁUSZCZE

We frakcji kwasów tłuszczowych występuje 9 kwasów, w tym 6 kwasów nasyconych (ich ogólna zawartość wynosiła 30,2%) oraz 3 kwasy nienasycone: oleinowy, linolowy i α-linolenowy – w łącznej ilości 64,4%. Kwas linolowy i linolenowy (niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe – NNKT) muszą być dostarczane do organizmu człowieka z zewnątrz, wraz z pożywieniem. Są niezbędne do budowy błon komórkowych, zapewniają ich prawidłowe funkcjonowanie, zapobiegają zakrzepom krwi w naczyniach, obniżają ciśnienie tętnicze krwi i poziom cholesterolu w surowicy krwi. We frakcji lipidowej pyłku kwiatowego kwasy tłuszczowe stanowią większość, można więc przyjąć, że jest to bogate źródło NNKT.

Pyłek kwiatowy zawiera fosfolipidy, takie jak lecytyna. Fosfolipidy hamują odkładanie lipidów w hepatocytach, zabezpieczając organizm przed hepatozą (czynnościowym zaburzeniem wątroby), a tym samym przed rozwojem miażdżycy. Dzięki obecności fitosteroli pyłek kwiatowy wykazuje działanie estrogenne, stymulując procesy tworzenia i dojrzewania komórek jajowych u zwierząt i ludzi. Obecność w pyłku kwiatowym β-sitosterolu – antagonisty cholesterolu – może wspomagać przeciwmiażdżycowe działanie tego produktu pszczelego [2].

 

WĘGLOWODANY

Pyłek kwiatowy zawiera cukry zarówno proste, jak i złożone. Ogólna zawartość węglowodanów w pyłku kwiatowym jest mocno uzależniona od kwiatów, z których pszczoły zbierają pyłek, i kraju jego pochodzenia. Większość węglowodanów stanowią cukry proste, głównie glukoza i fruktoza. Wśród węglowodanów złożonych wymienia się dekstryny, skrobię, celulozę i polleninę (składnik zewnętrznej okrywy ziarna pyłku – egzyny) [5]. Pyłek kwiatowy jest też źródłem błonnika – na 100 g pyłku 22,4 g to celuloza, błonnik nierozpuszczalny.

 

WITAMINY I SKŁADNIKI MINERALNE

Pyłek kwiatowy zawiera co najmniej 18 witamin (prowitamina A, ryboflawina, tiamina, niacyna, pirydoksyna, kwas pantotenowy, witaminy D, E, K, H, kwas foliowy, rutyna, kwas askorbinowy, inozytol, cholina), 22 aminokwasy (w tym egzogenne, czyli takie, których organizm człowieka nie jest w stanie sam wyprodukować), 25 składników mineralnych (P, Ca, K, I, Zn, Cu, Na, Hg, Mg, Cl, Mn, Se, Mo, Si, B, Ti), 25% białka, 14 kwasów tłuszczowych (w tym stosunkowo spore ilości kwasu linolowego) i 11 enzymów. Nawet najlepsze multiwitaminy nie mają większej zawartości składników odżywczych od pyłku kwiatowego [6].

Związki fenolowe występujące w pyłku kwiatowym wykazują pełne spektrum oddziaływania biologicznego na organizm – m.in. wzmacniają naczynia włosowate, mają właściwości przeciwzapalne, przeciwmiażdżycowe, przeciwutleniające, żółciopędne, moczopędne i przeciwnowotworowe, a także ochraniają przed promieniowaniem jonizującym. Wśród flawonoidów na największą uwagę zasługuje rutyna (płek kwiatowy jest najlepszym źródłem tej witaminy, szczególnie po omaga wzmocnić naczynka krwionośne (nacyia włosowate). W pyłkuznaleźć można także antocyjanidyny, katechiny, kwasy fenolowe oraz związki triterpenowe.

 
Pyłek kwiatowy – właściwości lecznicze

Pyłek kwiatowy ma działanie hipolipidemiczne], dzięki czemu może być używany w hiperlipidemii i miażdżycy. U osób niereagujących na leki przeciwmiażdżycowe obniża poziom tłuszczy i cholesterolu we krwi oraz poziom trombocytów, zmniejszając zdolność płytek krwi do agregacji, a także hamuje zmiany miażdżycowe. U osób starszych może obniżać ciśnienie krwi i poprawiać funkcjonowanie naczynek krwionośnych w mózgu. Pyłek kwiatowy uszczelnia naczynka krwionośne, przeciwdziała obrzękom oraz wspomaga kurczliwość mięśni gładkich, szczególnie układu moczowego

Polifenole, w szczególności flawonoidy i kwasy fenolowe zawarte w pyłku kwiatowym, mają właściwości detoksykacyjne i ochronne dla wątroby. Substancje te, wspólnie z kwasami tłuszczowymi i fitosterolami, wykazują także działanie przeciwzapalne porównywalne do niesteroidowych leków przeciwzapalnych, jak naproksen]. Pyłek kwiatowy poleca się w przewlekłych stanach zapalnych, poza tym usprawnia układ immunologiczny, czyli poprawia odporność, a flawonoidy i kwas fenolowy w pyłku kwiatowym są odpowiedzialne również za działanie antybiotyczne przeciwko szeregowi bakterii Gram+ i Gram- oraz drożdżom Candida albicans ]. Pyłek kwiatowy ma także działanie antyalergiczne – poprzez inhibicję wydzielania histaminy, odpowiedzialnej za reakcję alergiczną. Może być również używany w leczeniu ran pooparzeniowych.

Ze względu na wysoką zawartość niezbędnych aminokwasów, witamin i bioelementów pyłekbywa pomocny w zwiększaniu masy ciała u pacjentów niedożywionych. Dzięki jego wartości odżywczej stanowi świetny suplement, reguluje metabolizm i poprawia apetyt. Jest zalecany w okresach rekonwalescencji, po operacjach oraz u osób ciężko pracujących fizycznie i umysłowo. Pyłek kwiatowy pomaga przywrócić siły po intensywnym wysiłku fizycznym i usprawnia funkcje umysłowe, takie jak: pamięć, uczenie się, myślenie, rozumienie, koncentracja. Podnosi również odporność.

Od dawna znany jest pozytywny wpływ pyłku kwiatowego na prostatę. Działa leczniczo nie tylko w stanach zapalnych, lecz także we wczesnych stadiach nowotworu. Ma potencjalnie działanie chemoprewencyjne. Suplementowany, może wzmocnić działanie leków, co pozwala na zmniejszenie ich dawki]. W nowotworze piersi i menopauzie łagodzi również takie objawy jak uderzenia gorąca. Pyłek kwiatowy wspomaga płodność – zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet.

Pyłek kwiatowy, suplementowany z antydepresantami, pozwala na zredukowanie dawek leków i szybszą poprawę stanu zdrowia. Szczególnie dobre wyniki osiągane są u ludzi starszych – powracają humor i chęć do życia oraz poprawia się sprawność fizyczna. Pyłek wspiera też wydolność mentalną i wzmacnia układ nerwowy

 

Pyłek w kosmetyce

 

Jakie jest zastosowanie pyłku kwiatowego w kosmetyce? Można go stosować do maseczk, balsamów oraz kremów. Zapraszam do zakupu naturalnego kremu z dodatkiem pyłku na innej mojej aukcji Olx. Wysyłka przy wpłacie na konto bankowe oraz odbiór osobisty, przez paczkomat, pocztą polską ;)

Pakowany w woreczki strunowe po: 200g zbiór 2022r.