Drugie zdjęcie jest poglądowe - nie dotyczy broszury

Życiorys

Młodość, wykształcenie i kariera naukowa

Był synem Michała Bartla i Amalii z domu Hadaczek. Ukończył szkołę ludową w Stryju. Następnie uczył się w tamtejszym gimnazjum, lecz przez słabe postępy w nauce, został wysłany przez swego ojca na praktyki ślusarskie, a po nich do szkoły wydziałowej. Kolejno był uczniem Cesarsko-Królewskie (Państwowej) Szkoły Przemysłowej we Lwowie, którą ukończył zdaniem matury w 1898 r. Po jej uzyskaniu rozpoczął studia na Szkole Politechnicznej we Lwowie (od 1919 r. Politechnika Lwowska) studiując mechanikę. Zakończył je z wyróżnieniem w 1907. W 1909 uzyskał tytuł doktora nauk technicznych jako jeden z pierwszych z tym tytułem w Austrii. Ponadto studiował także matematykę i filozofię na Uniwersytecie Franciszkańskim we Lwowie oraz na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium. Podjął pracę na Politechnice Lwowskiej jako asystent w Katedrze Geometrii Wykreślnej. W 1913 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego i jednocześnie został kierownikiem Katedry Geometrii Wykreślnej Szkoły Politechnicznej, a w 1914 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego geometrii wykreślnej Politechniki Lwowskiej.
Wielka Wojna

Podczas I wojny światowej został wcielony do armii austro-węgierskiej. Osiągnął rangę porucznika. Zajmował się głównie przygotowywaniem dróg kolejowych niezbędnych dla przemieszania się pociągów z wojskiem i zaopatrzeniem[5]. Po wyparciu Rosjan i wznowieniu działalności Szkoły Politechnicznej, odszedł z wojska i powrócił do Lwowa na początku 1918 r.
II Rzeczpospolita

W 1919 r. jako ochotnik wziął udział w walkach polsko-ukraińskich jako dowódca I Batalionu Kolejowego i komendant obrony lwowskiego Dworca Głównego. Od maja 1919 był, w stopniu kapitana, kierownikiem lwowskiego oddziału Kierownictwa Budowy Pociągów Pancernych[6]. 20 maja 1919 został formalnie przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia majora, z zaliczeniem do I rezerwy armii, z jednoczesnym powołaniem do służby czynnej na czas wojny aż do demobilizacji. Przez pewien okres czasu był szefem Kolejnictwa Polowego. Później został zwolniony do cywila.

Sukcesy na tym polu spowodowały, że po zakończeniu walk i odblokowaniu miasta został powołany przez premiera Leopolda Skulskiego na stanowisko ministra kolei żelaznych. Pełnił tę funkcję także w gabinetach Wincentego Witosa i Władysława Grabskiego. Po zakończeniu wojny z bolszewikami został zweryfikowany w stopniu podpułkownika pospolitego ruszenia ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów rezerwowych kolejowych[b]. W 1923 posiadał przydział mobilizacyjny do 3 Pułku Kolejowego w Poznaniu.

Bartel jako minister zasiadał w Radzie Obrony Państwa, doprowadził do normalizacji sytuacji na kolei, szczególnie pod kątem protestów. Jednakże fala strajków w 1920 r. spowodowała, że podał się do dymisji, lecz nie została ona przyjęta. Podczas jego nieobecności podczas urlopu, rząd przyjął niekorzystne decyzje o taryfie kolejowej. Bartel ponownie złożył rezygnację z funkcji szefa resoru, która została przyjęta[5].

W 1922 r. został wybrany do Sejmu i posłował nieprzerwanie do 1929. Początkowo był członkiem partii PSL „Wyzwolenie”, ale nie był zadowolony z radykalizacji tego ugrupowania. W marcu 1925 na zjeździe PSL „Wyzwolenie” zadecydowano o przyjęciu postulatu przeprowadzenia reformy rolnej bez odszkodowania. Bartel odszedł z tej partii i w kwietniu 1925, razem z Marianem Zyndramem-Kościałkowskim i Bolesławem Wysłouchem, założył poselski Klub Pracy[8][9]. Organizacja ta szybko znalazła się pod wpływem piłsudczyków. Tuż przed zamachem majowym Bartel otrzymał od Józefa Piłsudskiego polecenie przygotowania się do objęcia funkcji premiera po przewidywanym przez marszałka upadku rządów parlamentarnych