Fiodor Dostojewski w Biesach(1871-1872) poddaje krytyce rosyjski ruch rewolucyjny, przedstawiając metody działania terrorystów i antypaństwowych wywrotowców. Opisuje procesy powstania niebezpiecznych ideologii i mechanizm walki o władzę. W utopijnej wizji Szygalewa, jednego z bohaterów powieści, pojawia się koncepcja społeczeństwa podzielonego na zastraszonych niewolników i donosicieli oraz grupę uprzywilejowanych polityków, którzy kontrolują cały system. Ten fikcyjny pomysł został później uznany za przepowiednię totalitaryzmu stalinowskiego.